Balazta, Bidasoko bizikletaren aldeko elkartea.- Hedabide batzuek informatu berri dute laster inauguratuko dela Bidasoako hiru hirien arteko bizikletaz lotuko duen 1,2 Km-ko pasabide berri bat.
Informazio eta proiekto honen inguruan, Balaztatik, Bidasoako Hiri Txirrindularien Elkartetik, gure iritzia eman nahi dugu eta administrazio eskudunei hainbat eskaera helarazi Hondarribia — Irun Hendaia arteko oinezko eta txirrindularien aipatutako konexioari buruz: 2000ko hamarkadaren hasieran planteatu zen lehen aldiz Dunboako bidegorria luzatzeko aukera, eta Hendaiako eta Hondarribiko bidegorriekin lotzeko aukera. Horrela, Bidasoa ibaiaren ibilbideari jarraituko zioten pasabide batzuen bidez, bizikletentzako eta oinezkoentzako pasealeku bat sortuko zen eta, Txingudiko badia osoan zehar, hiru udalerriak oinezkoentzat eta ziklistentzat konektatuta geartuko ziren.
Dirudienez, proiektu hura berehala baztertu zen teknikoki, eta, azalpen gehiagorik gabe, ahanzturan hil zen kaxoi batean aparkatuta.
Ondorengo bi hamarkadetan, Behobia eta Belzenia nola lotzen ziren ikusi dugu, Joncauxetik eta Caneta kaitik barrena, ibaiaren ondoko pasealeku polit eta atsegin baten bidez. Aldi berean, mugaren alde honetan desiratutako eta atzerapen ugari jasan zituen beste proiektu bat gauzatu zen: Azken Portu - Behobia lotuz. Beraz, gaur egun hondartzaren amaieran dagoen Hendaiako Itsas Ospitaletik Behobiaraino eta hemendik, ibaiaren hegoaldetik, Santiago Zubiraino joan gaitezke, ibaiaren eta gure badia ederraren inguru bihurgunetsuari jarraituz. Ehunka oinezko eta txirrindularik aisialdirako eta bizikletaz mugitzeko bide seguru gisa egunero erabiltzen duten ibilbidea da hau.
Irakurri berri dugu egun gutxi barru Plaiaundi - Santiago Zubia artea inauguratuko dela.
Pozik hartu dugu aurrekoekin lotzen duen 1,2 km-ko tarte berri honen amaiera. Zati hau bidasotar askok ere sarri erabiliko dute, zalantzarik gabe, lehen aipatutakoak bezala.
Baina, aldi berean, ezin dugu ezkutatu zapore gazi-gozoa dugula, gure eskualdeko herritarrentzat hai garrantzitsua eta desiratutakoa proiekto honek dakarren atzerapenarengatik. Galdutako eta igarotako denbora guztiarengatik, Bidasoako hiru udalerriak benetan elkartuko lukeen proiektua oraindik bere osotasunean gauzatu gabe jarraitzen du eta.
20 urte luze daramagu zain, hasierako iragarkiekin, atzerapenekin, administrazioen arteko eskualdatzeekin, administrazio eskudunak ados jartzeko arazoekin, egindako aurreproiektu eta proiektuekin, baztertuak, eguneratuak eta berriro aldatuak, iraungitzen ari ziren edo gauzatzen ez ziren Europako programekin, eta abarrekin. Horregatik, pozten gaitu bidasotarrek tarte berri horretaz gozatu ahal izateak eta gure eskualdean beste harri txiki bat jarri izanak oinezkoen eta bizikleten mugikortasun iraunkorraren alde.
Baina, era berean, atsekabez ikusten dugu Hondarribia eta Irun arteko loturarako ezinbestekoa den beste tarte bat hamarkada bat baino gehiago iragartzen ari dela eta, lizitatu egin bazen ere, urteak atzeratzen jarraitzen duela, irteerako laukira berriro itzuliz eta datozen urteetan argia ikusiko duen esperantzik gabe. Plaiaundi eta Amute, Mendelu eta Eskapatxulo atzealdetik, lotuko dituen zatiaz ari gara. Oso tarte garrantzitsua da, Txingudiko badiaren inguruko naturguneen oinezkoentzako eta bizikletentzako konektibitatea hobetuko duelako.
Bidasoako eskualdea Europatik eta Europarantz igarotzeko lekua da. Beraz, garraioazpiegitura garrantzitsuak ditu (errepideak, autobideak, aireportua, trenbidea, salgaiak kargatzeko terminalak, garraioko enpresak, aparkalekuak, etab.). Azpiegitura horiek CO2 isuri handiak sortzen dituzte, lurzoru publikoaren azalera handia hartzen dute eta trafikofluxu izugarria jasatzen dute, askotan bizilagunen mugikortasun zaila baldintzatuz.
Ikusten dugu, halaber, azken urteotan azpiegitura berriak eraikitzeko proiektuak, "handiagoak", askoz ere garestiagoak eta teknikoki konplexuagoak aurrera ateratzen ari direla denbora gutxian. Horretarako aho bateko babes politikorako eta administrazioen eskumenen arteko ustezko korapiloen konponketarako ez dago arazorik. Atzerapenak "bigarren mailako" proiektuei baino ez die eragiten, onura ekonomikorik sortzen ez dituen proiektuei, txirrindulariei eta oinezko herritarrei soilik mesede egiten dietenei.
Irungo eta Hondarribiko oinezko eta txirrindulariok azpiegitura horien bidesaria eta eskualdeko ibilgailuen trafiko bandia jasan behar izaten dugu egunero, gure bizi arriskuan jarriz udalerri batetik bestera mugitzerakoan, bidegorri segururik ezean. Nekatuta eta aspertuta gaude mugikortasun jasangarriko proiektuak, ustez "lehentasunezkoak" direnak atzeratzen direlako edo inoiz gauzatzen ez direlako. Udal HMJPetan eta lurraldemugikortasuneko planetan aspalditik definituta eta iragarrita badaude ere, azkenean itxuraz garrantzitsuagoak diren beste proiektu estrategiko batzuen ilaran jartzen direlako.
Bidasoaldeko biztanleok Txingudiko badiaren inguruan dugun ingurune natural ederra erabili eta berreskuratu nahi dugu, bertako bizilagunen aisialdirako eta udalerrien arteko mugikortasun jasangarria bultzatzeko, ingurumenerako kutsagarriagoak eta erasokorragoak diren beste ingurune batzuen gainetik.
Nola liteke hiru udalerrien artean, ia 100.000 biztanle dituen eskualde batean, hiriguneak ia erabat urbanizatuta dituen eskualde batean, 2025ean oraindik ez izatea elkarrekin lotuko dituen pasealekurik edo bidegorririk?
Noiz emango zaie lehentasuna, bidasotarren bizi-kalitatea eta egunerokotasuna hobetzea dakarten proiektuei? Onura ekonomikoak sortzea helburu nagusitzat ez izan arren, udalerri barruan eta haien artean mugikortasun iraunkorra erraztuko duten oinezko eta bizikleta azpiegiturak sortzen dituzten horiei?
Zenbat urte gehiago itxaron beharko dugu administrazioak eta erakundeak ados jartzeko eta Txingudiko badiako pasealekuaren proiektua gauzatzeko behar diren baliabide tekniko eta ekonomiko guztiak jartzeko?
Balaztatik, eskumena duten Administrazio guztiei (Irun eta Hondarribiko Udalei, Gipuzkoako Foru Aldundiari, Eusko Jaurlaritzari eta Zentralari) eskatzen diegu lehentasuna eman diezaiotela proiektu honi, orain inauguratzen denaren moduko tarteak beste jarduketa hauekin osatuz:
- Bidegorri berriaren jarraipena osatzea egungo Plaiaundiko Institututik Amutera, dagoeneko onartutako proiektuan aurreikusita dagoen bezala.
- Zati berria eta Zubimuxu biribilgunea (Hondarribia kalea eta Letxunborro hiribidea) elkartuko duen bidegorrien arteko lotura, Balaztak Irungo HMJPri aurkeztutako alegazioetan proposatu genuen bezala.
- Egin berri den zatia Kolon pasealekuarekin lotzea; izan ere, Plaiaundiko Institutuaren parean amaitzen denez, ez du bermatzen Irungo erdigunearekiko benetako lotura, nahi den bezala.
- Eskailera batzuk edo igogailu bat eraikitzea zubien parean, ibaiaren beste aldean dagoen bezalakoa, Avenida zubira zuzenago iristeko, itzulinguru zabala egin eta errepidea zeharkatu behar izan gabe.
Azken batean, eskatzen dugu administrazio guztiak, behingoz, elkarren artean koordinatzea eta eskura dauden baliabide guztiak jartzea, Irun eta Hondarribia arteko paseoak eta bizikleta-loturak beste 20 urteko atzerpenik gabe amaitzeko.
HONDARRIBIA, IRUN ETA HENDAIA ARTEKO OINEZKO ETA BENETAKO BIZIKLETA
KONEXIOA, DAGOENEKO!!
BIDEGORRIA ORAIN!!